Thông tin cho ngưá»i bị mpox (bệnh đậu mùa khỉ)

Các triệu chứng của mpox là gì?

Các triệu chứng thưá»ng bắt đầu có từ 3-21 ngày sau khi tiếp xúc vá»›i vi-rút.

Má»™t số ngưá»i có các triệu chứng sá»›m như:

  • sốt hoặc á»›n lạnh
  • nhức đầu
  • Ä‘au bắp thịt và Ä‘au lưng
  • mệt má»i
  • sưng hạch bạch huyết.

Các triệu chứng thông thưá»ng gồm có:

  • phát ban, vết thương hoặc vết loét giống mụn nhá»t, nhất là ở những chá»— khó thấy như bá»™ phận sinh dục, hậu môn hoặc mông
  • vết loét, vết thương hoặc Ä‘au trong miệng
  • Ä‘au trá»±c tràng (Ä‘au ở hậu môn hoặc quanh đó), có thể có mà không bị phát ban.

Ngưá»i đã chích ngừa mpox có thể chỉ có các triệu chứng rất nhẹ, chẳng hạn như má»™t vết thương duy nhất (vết loét).

Ngưá»i bị mpox có thể gây lây nhiá»…m tá»›i 4 ngày trước khi bắt đầu có triệu chứng.

Ngưá»i bị mpox gây lây nhiá»…m cho đến khi:

  • tất cả các vết thương (vết loét) đã đóng vảy
  • vảy bong ra và đã có má»™t lá»›p da má»›i bên dưới
  • hoàn toàn hết Ä‘au trá»±c tràng.

Hầu hết ngưá»i bị mpox sẽ khá»e hÆ¡n trong vòng vài tuần mà không cần được Ä‘iá»u trị đặc biệt gì hết.

Mpox lây lan ra sao?

Mpox ở Úc chủ yếu lây lan qua sinh hoạt tình dục. Mpox lây lan qua việc:

  • da đụng vào da có vết phát ban, mụn nước hoặc vết loét
  • tiếp xúc vá»›i tinh dịch và các chất dịch cÆ¡ thể khác cá»§a ngưá»i bị mpox.

Mpox cũng có thể lây lan qua việc:

  • đụng vào các vật bị ô nhiá»…m, chẳng hạn như giưá»ng chiếu hoặc quần áo, hoặc
  • tiếp xúc trá»±c tiếp lâu dài vá»›i ngưá»i bị mpox, nhưng trưá»ng hợp này hiếm xảy ra.

Nếu tôi bị mpox thì sao?

Nếu quý vị có kết quả xét nghiệm mpox dương tính, nhân viên local public health unit (đơn vị y tế công cá»™ng địa phương (PHU)) hoặc phòng khám sức khá»e tình dục sẽ liên lạc quý vị để tư vấn và tìm hiểu xem có ai khác có nguy cÆ¡ không. Khi quý vị cho phép, PHU sẽ tiếp tục làm việc vá»›i những ngưá»i có sá»± tiếp xúc gần gÅ©i vá»›i quý vị (PHU có thể giúp thông báo cho má»i ngưá»i theo cách ẩn danh). Trong má»™t số trưá»ng hợp, những ngưá»i có sá»± tiếp xúc gần gÅ©i có thể được đỠnghị chích ngừa để tránh cho há» khá»i bị mpox.

Quý vị có thể được yêu cầu thay đổi má»™t số sinh hoạt hàng ngày để giảm nguy cÆ¡ lây lan mpox sang ngưá»i khác. Äôi khi, PHU có thể yêu cầu quý vị ở nhà và cách ly vá»›i ngưá»i khác nếu có nguy cÆ¡ lây lan mpox cao hÆ¡n.

Hầu hết má»i ngưá»i có thể tá»± kiểm soát các triệu chứng cá»§a mpox bằng cách uống đủ nước và dùng thuốc giảm Ä‘au mua không cần toa (ví dụ như paracetamol, ibuprofen).

Bác sÄ© có thể đỠnghị dùng thuốc hoặc kem giảm Ä‘au, chăm sóc vết thương, thuốc làm má»m phân, và đôi khi dùng thuốc trị bệnh mpox.

Nếu các triệu chứng trở nên tệ hÆ¡n, quý vị hãy há»i bác sÄ©, healthdirect (1800 022 222), hoặc trong trưá»ng hợp khẩn cấp, gá»i Ba Số Không (000) ngay lập tức và cho biết quý vị bị mpox.

Tôi làm sao để bảo vệ ngưá»i khác?

Nếu bị mpox, quý vị nên:

  • không quan hệ tình dục hoặc tiếp xúc thân mật vá»›i ngưá»i khác
  • che các vết thương hoặc vết loét bằng quần áo hoặc dùng băng dán
  • rá»­a tay thưá»ng xuyên bằng xà bông và nước hoặc dùng nước rá»­a tay có cồn, và sau khi chạm vào vết thương hoặc vết loét
  • dùng khăn giấy hoặc khuá»·u tay che miệng khi ho và hắt hÆ¡i
  • Ä‘eo khẩu trang phẫu thuật khi ở gần ngưá»i khác nếu quý vị có vết loét hoặc Ä‘au ở miệng hoặc cổ há»ng, hoặc có các triệu chứng ở đưá»ng hô hấp
  • tránh đụng chạm ngưá»i khác, nhất là những ngưá»i có nguy cÆ¡ nhiá»…m trùng cao hÆ¡n (trẻ em, ngưá»i già, ngưá»i có hệ miá»…n dịch yếu, và ngưá»i có thai)
  • ngá»§ ở phòng riêng và dùng phòng tắm riêng ở nhà (nếu được), và hạn chế sá»± tiếp xúc gần gÅ©i vá»›i ngưá»i nhà
  • không dùng chung quần áo, giưá»ng chiếu hoặc khăn tắm, và giặt đồ riêng
  • đừng đến các cÆ¡ sở chăm sóc trẻ em hoặc ngưá»i già mà không bàn trước vá»›i bác sÄ© hoặc y tá cá»§a PHU
  • chỉ đến các cÆ¡ sở y tế nếu quý vị cần gặp bác sÄ© (và Ä‘eo khẩu trang nếu đến)
  • tránh đụng vào mặt hoặc dụi mắt, nhất là nếu quý vị có vết thương hoặc vết loét ở gần mắt hoặc ở trên tay
  • nói cho những ngưá»i bạn tình hồi gần đây biết là há» có thể đã tiếp xúc vá»›i mpox (bác sÄ© hoặc y tá cá»§a PHU có thể giúp quý vị thông báo ẩn danh nếu muốn).

Làm sao tôi biết mình không còn gây lây nhiễm được nữa?

Bác sĩ sẽ cho biết khi quý vị không còn khả năng gây lây nhiễm nữa.

Khi tất cả các triệu chứng đã hết, quý vị khó có khả năng gây lây nhiễm. Quý vị có khả năng gây lây nhiễm cho đến khi:

  • tất cả các vết thương đã đóng vảy
  • vảy bong ra và đã có má»™t lá»›p da má»›i bên dưới
  • hoàn toàn hết Ä‘au trá»±c tràng (hết Ä‘au ở hậu môn hoặc quanh đó).

Sau đó, quý vị có thể trở lại vá»›i các sinh hoạt bình thưá»ng, nhưng nên:

  • dùng bao cao su trong các sinh hoạt tình dục cho đến 12 tuần lá»… sau khi đã hết triệu chứng
  • đừng hiến máu, tế bào, mô, sữa mẹ, tinh dịch hoặc ná»™i tạng trong vòng 12 tuần
  • chùi dá»n và khá»­ trùng nhà cá»­a cho kỹ. Nhất là nếu quý vị có vảy bong ra rÆ¡i trong nhà. Äể được tư vấn vá» cách chùi dá»n và khá»­ trùng nhà cá»­a, truy cập Clinical Excellence Commission website (Trang mạng cá»§a Ủy ban Äiá»u trị Xuất sắc).

Có những hỗ trợ nào khác?

Có những hỗ trợ:

  • Dịch vụ há»— trợ ACON – Cung cấp nhiá»u dịch vụ tư vấn miá»…n phí và giá cả phải chăng cho ngưá»i lá»›n đồng tính LGBTQ+ ở ºÚÁϳԹÏÍø – (02) 9206 2000
  • QLife – Dịch vụ tư vấn toàn quốc ẩn danh trá»±c tuyến và qua Ä‘iện thoại, do những ngưá»i trong cá»™ng đồng LGBTQ+ cung cấp – 1800 184 527
  • ºÚÁϳԹÏÍø Mental Health Line (ÄÆ°á»ng dây Sức khá»e Tâm thần ºÚÁϳԹÏÍø) – 1800 011 511
  • Beyond Blue– 1800 512 348
  • Lifeline (ÄÆ°á»ng dây Cứu há»™) – 13 11 14

Tôi có nên chích ngừa mpox nếu đã từng bị mpox hay không?

Nếu đã từng bị mpox thì quý vị không cần phải chích ngừa mpox. Tuy nhiên, quý vị vẫn nên tự bảo vệ để không bị mpox nữa. Tìm hiểu thêm vỠcách giữ an toàn trong tỠthông tin vỠmpox.

Muốn biết thêm chi tiết

°Õá»›i ºÚÁϳԹÏÍø Health mpox information hub) (Trung tâm thông tin ºÚÁϳԹÏÍø Health mpox) để biết thêm chi tiết. Quý vị cÅ©ng có thể gá»i Ä‘iện thoại tá»›i local PHU theo số 1300 066 055.

Trong trưá»ng hợp khẩn cấp, gá»i ngay Ba Số Không (000).

Äể được trợ giúp miá»…n phí bằng tiếng Việt, gá»i Dịch vụ Thông Phiên Dịch theo số 13 14 50.

​
Current as at: Friday 6 September 2024
Contact page owner: Specialist Programs