黑料吃瓜网

鈥婱峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c (genital herpes) l脿 m峄檛 b峄噉h l芒y truy峄乶 ph峄� bi岷縩 qua 膽瓢峄漬g t矛nh d峄�c. Kh么ng c贸 c谩ch ch峄痑 tr峄� b峄噉h n脿y nh瓢ng c贸 th峄� ki峄僲 so谩t c谩c tri峄噓 ch峄﹏g b岷眓g thu峄慶 men. Thu峄慶 kh谩ng vi-r煤t c贸 th峄� 膽瓢峄�c s峄� d峄�ng 膽峄� gi煤p ch峄痑 l脿nh v岷縯 lo茅t nhanh h啤n v脿 gi岷�m nguy c啤 l芒y lan.

M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l脿 g矛?

M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l脿 m峄檛 trong nh峄痭g b峄噉h l芒y truy峄乶 qua 膽瓢峄漬g t矛nh d峄�c (STI) th瓢峄漬g g岷穚 nh岷�t 峄� 脷c. C峄� 8 ng瓢峄漣 ho岷�t 膽峄檔g t矛nh d峄�c th矛 c贸 kho岷�ng 1 ng瓢峄漣 m岷痗 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c. M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l脿 do vi-r煤t herpes simplex g芒y ra. Vi-r煤t herpes simplex lo岷�i 1 (HSV-1) th瓢峄漬g xu岷�t hi峄噉 峄� quanh mi峄噉g, g芒y ra m峄�n n瓢峄沜 ho岷穋 m峄�n gi峄檖, nh瓢ng c农ng c贸 th峄� g芒y ra m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c. Vi-r煤t herpes simplex lo岷�i 2 (HSV-2) h岷�u nh瓢 lu么n xu岷�t hi峄噉 峄� v霉ng sinh d峄�c.

M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l芒y lan nh瓢 th岷� n脿o?

M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l芒y lan qua ti岷縫 x煤c da k峄� da khi quan h峄� t矛nh d峄�c qua 膽瓢峄漬g 芒m 膽岷�o, h岷璾 m么n ho岷穋 mi峄噉g. M峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c c农ng c贸 th峄� l芒y truy峄乶 t峄� m岷� sang con trong khi sinh n峄�.

B峄噉h n脿y d峄� l芒y lan nh岷�t khi c贸 m峄�n n瓢峄沜 ho岷穋 v岷縯 lo茅t, nh瓢ng 膽么i khi v岷玭 c贸 th峄� l芒y truy峄乶 ngay c岷� khi ng瓢峄漣 b峄噉h kh么ng c贸 m峄�n n瓢峄沜, v岷縯 lo茅t ho岷穋 tri峄噓 ch峄﹏g n脿o kh谩c (膽瓢峄�c g峄峣 l脿 l芒y truy峄乶 vi-r煤t kh么ng c贸 tri峄噓 ch峄﹏g).

Tri峄噓 ch峄﹏g c峄�a m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c l脿 g矛?

Nhi峄乽 ng瓢峄漣 m岷痗 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c c贸 th峄� kh么ng c贸 tri峄噓 ch峄﹏g v脿 c贸 th峄� kh么ng bi岷縯 m矛nh b峄� l芒y nhi峄卪.

膼峄慽 v峄沬 nh峄痭g ng瓢峄漣 c贸 tri峄噓 ch峄﹏g, c谩c tri峄噓 ch峄﹏g c贸 th峄� b岷痶 膽岷�u sau nhi峄乽 ng脿y, nhi峄乽 tu岷�n ho岷穋 nhi峄乽 th谩ng k峄� t峄� khi ti岷縫 x煤c v峄沬 vi-r煤t. 'Giai 膽o岷�n' ho岷穋 膽峄�t b霉ng ph谩t 膽岷�u ti锚n c峄�a b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c c贸 th峄� g芒y ra s峄� 膽au 膽峄沶 膽谩ng k峄�.

C谩c tri峄噓 ch峄﹏g bao g峄搈:

• tri峄噓 ch峄﹏g gi峄憂g c煤m
• m峄�n n瓢峄沜 nh峄� xung quanh v霉ng sinh d峄�c. C谩c m峄�n n瓢峄沜 n脿y s岷� v峄� ra t岷�o th脿nh c谩c v岷縯 lo茅t n么ng, g芒y 膽au 膽峄沶, sau 膽贸 膽贸ng v岷�y v脿 s岷� l脿nh sau 1 膽岷縩 2 tu岷�n
• c贸 m岷﹏ 膽峄� ho岷穋 ph谩t ban r玫 r峄噒
• s瓢ng 峄� b峄� ph岷璶 sinh d峄�c khi岷縩 vi峄嘽 膽i ti峄僽 tr峄� n锚n kh贸 kh膬n
• c贸 nh峄痭g v岷縯 n峄﹖ nh峄� tr锚n da.

N岷縰 qu媒 v峄� c贸 c谩c tri峄噓 ch峄﹏g li锚n t峄�c t谩i ph谩t (b霉ng ph谩t nhi峄乽 l岷�n), nguy锚n nh芒n c贸 th峄� l脿 do:

• c膬ng th岷硁g
• Kinh nguy峄噒
• ho岷�t 膽峄檔g t矛nh d峄�c
• B峄噉h t岷璽 n贸i chung
• mi峄卬 d峄媍h th岷�p (do 膽i峄乽 tr峄� l脿m suy y岷縰 h峄� th峄憂g mi峄卬 d峄媍h).

C谩c 膽峄�t b霉ng ph谩t l岷穚 l岷�i th瓢峄漬g nh岷� h啤n, 铆t 膽au h啤n v脿 ng岷痭 h啤n. C谩c tri峄噓 ch峄﹏g c贸 xu h瓢峄沶g t谩i ph谩t th瓢峄漬g xuy锚n h啤n 峄� lo岷�i HSV-2 so v峄沬 lo岷�i HSV-1.

Ai c贸 nguy c啤 m岷痗 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c cao nh岷�t?

T岷�t c岷� nh峄痭g ng瓢峄漣 ho岷�t 膽峄檔g t矛nh d峄�c 膽峄乽 c贸 nguy c啤 b峄� l芒y nhi峄卪. 峄� 脷c, nh峄痭g ng瓢峄漣 c贸 nguy c啤 m岷痗 b峄噉h m峄�n gi峄檖 cao nh岷�t l脿:

• nh峄痭g ng瓢峄漣 quan h峄� t矛nh d峄�c kh么ng an to脿n (kh么ng d霉ng bao cao su ho岷穋 m脿ng ch岷痭 mi峄噉g) v峄沬 ng瓢峄漣 b峄� m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c
• nh峄痭g ng瓢峄漣 g岷�n 膽芒y thay 膽峄昳 b岷�n t矛nh
• nh峄痭g ng瓢峄漣 c贸 nhi峄乽 b岷�n t矛nh
• tr岷� s啤 sinh 膽瓢峄�c sinh ra t峄� nh峄痭g b脿 m岷� m岷痗 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c trong 3 th谩ng cu峄慽 c峄�a thai k峄�.

L脿m th岷� n脿o 膽峄� b岷�o v峄� b岷�n th芒n kh峄廼 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c?

B峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c c贸 th峄� 膽瓢峄�c ng膬n ng峄玜 b岷眓g c谩ch:

• lu么n s峄� d峄�ng bao cao su v脿 m脿ng ch岷痭 mi峄噉g khi quan h峄� t矛nh d峄�c qua 膽瓢峄漬g 芒m 膽岷�o, h岷璾 m么n v脿 mi峄噉g
• kh么ng ti岷縫 x煤c da k峄� da ho岷穋 quan h峄� t矛nh d峄�c v峄沬 b岷�t k峄� ai c贸 m峄�n n瓢峄沜 ho岷穋 v岷縯 lo茅t nh矛n th岷�y 膽瓢峄�c
• s峄� d峄�ng ch岷�t b么i tr啤n c霉ng v峄沬 bao cao su khi quan h峄� t矛nh d峄�c 膽峄� gi岷�m nguy c啤 c峄� x谩t v脿 l脿m t峄昻 th瓢啤ng da 峄� b峄� ph岷璶 sinh d峄�c.

N岷縰 qu媒 v峄� 膽ang mang thai v脿 b峄� m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c, 膽i峄乽 quan tr峄峮g l脿 ph岷�i n贸i v峄沬 n峄� h峄� sinh ho岷穋 b谩c s末 s岷�n khoa v矛 b峄噉h c贸 th峄� nghi锚m tr峄峮g 膽峄慽 v峄沬 thai nhi. 膼i峄乽 n谩y l脿 do c贸 nguy c啤 nh峄� l芒y nhi峄卪 cho em b茅 c峄�a qu媒 v峄� trong khi sinh n峄�.

B峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c 膽瓢峄�c ch岷﹏ 膽o谩n nh瓢 th岷� n脿o?

N岷縰 ngh末 r岷眓g qu媒 v峄� c贸 th峄� c贸 tri峄噓 ch峄﹏g c峄�a b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c, 膽i峄乽 quan tr峄峮g l脿 ph岷�i ki峄僲 tra s峄ヽ kh峄廵 t矛nh d峄�c. B谩c s末 gia 膽矛nh ho岷穋 y t谩 c贸 th峄� ch岷﹏ 膽o谩n b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c b岷眓g c谩ch l岷�y m岷玼 x茅t nghi峄噈 峄� m峄�n n瓢峄沜 ho岷穋 v岷縯 lo茅t. H茫y g峄峣 膽岷縩 healthdirect (1800 022 222) 膽峄� t矛m d峄媍h v峄� x茅t nghi峄噈 g岷�n n啤i qu媒 v峄� c瓢 ng峄�.

B峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c 膽瓢峄�c 膽i峄乽 tr峄� nh瓢 th岷� n脿o?

M岷穋 d霉 kh么ng c贸 c谩ch ch峄痑 kh峄廼 b峄噉h m峄�n gi峄檖 峄� v霉ng sinh d峄�c, vi峄嘽 d霉ng thu峄慶 men v脿 c谩c bi峄噉 ph谩p kh岷痗 ph峄�c kh谩c t岷�i nh脿 c贸 th峄� gi煤p qu媒 v峄� ki峄僲 so谩t v脿 gi岷�m m峄ヽ 膽峄� nghi锚m tr峄峮g c峄�a c谩c tri峄噓 ch峄﹏g. Bao g峄搈:

• thu峄慶 u峄憂g kh谩ng vi-r煤t 膽峄� gi岷�m t岷�n su岷�t v脿 m峄ヽ 膽峄� nghi锚m tr峄峮g c峄�a c谩c 膽峄�t b霉ng ph谩t
• t岷痬 mu峄慽
• ch瓢峄漨 膽谩 v脿o v霉ng b峄� 岷�nh h瓢峄焠g
• thu峄慶 gi岷�m 膽au nh瓢 paracetamol.

Thu峄慶 v脿 kem b么i tr峄� m峄�n gi峄檖 峄� m么i ho岷穋 m岷穞 kh么ng n锚n d霉ng cho b峄� ph岷璶 sinh d峄�c.

Th么ng tin th锚m

• Sexual Health Infolink (SHIL) 膽峄� 膽瓢峄�c h峄� tr峄� s峄ヽ kh峄廵 t矛nh d峄�c mi峄卬 ph铆 v脿 b岷�o m岷璽, bao g峄搈 膽瓢峄漬g d芒y tr峄� gi煤p b岷�o m岷璽 t峄� Th峄� Hai 膽岷縩 Th峄� S谩u, t峄� 9 gi峄� s谩ng 膽岷縩 5 gi峄� 30 chi峄乽 b岷眓g c谩ch g峄峣 膽岷縩 s峄� 1800 451 624.
• Play Safe d脿nh cho thanh thi岷縰 ni锚n 膽峄� gi煤p h峄� t矛m hi峄僽 th么ng tin v峄� quan h峄� t矛nh d峄�c an to脿n v脿 ph貌ng ng峄玜, x茅t nghi峄噈 v脿 膽i峄乽 tr峄� c谩c b峄噉h l芒y truy峄乶 qua 膽瓢峄漬g t矛nh d峄�c (STIs).
• Let them know 膽峄� 膽瓢峄�c t瓢 v岷�n v脿 tr峄� gi煤p trong vi峄嘽 theo d玫i li锚n h峄� m峄檛 c谩ch 岷﹏ danh v脿 b岷�o m岷璽 膽峄慽 v峄沬 t岷�t c岷� b岷�n t矛nh c峄�a qu媒 v峄�.
• Better to Know cho th峄� d芒n v脿 ng瓢峄漣 d芒n 膽岷�o Torres Strait 膽峄� gi煤p h峄� t矛m hi峄僽 th么ng tin v峄� c谩c b峄噉h l芒y truy峄乶 qua 膽瓢峄漬g t矛nh d峄�c (STIs) th瓢峄漬g g岷穚 v脿 n啤i x茅t nghi峄噈. Trang m岷�ng n脿y c农ng cung c岷�p m峄檛 bi峄噉 ph谩p 膽峄� qu媒 v峄� c贸 th峄� n贸i cho c谩c b岷�n t矛nh c峄�a qu媒 v峄� bi岷縯 m脿 kh么ng cho h峄� bi岷縯 qu媒 v峄� l脿 ai.
• Trung t芒m S峄ヽ kh峄廵 cho Sinh vi锚n Qu峄慶 t岷縲 gi煤p du h峄峜 sinht矛m hi峄僽 th么ng tin v峄� t矛nh d峄�c an to脿n, c谩c b峄噉h l芒y truy峄乶 qua 膽瓢峄漬g t矛nh d峄�c (STIs), bi峄噉 ph谩p tr谩nh thai v脿 mang thai.
• Family Planning 黑料吃瓜网 Talkline (膼瓢峄漬g d芒y K岷� Ho岷�ch H贸a Gia 膼矛nh 黑料吃瓜网) cung c岷�p th么ng tin v脿 t瓢 v岷�n v峄� s峄ヽ kh峄廵 t矛nh d峄�c v脿 sinh s岷�n. D峄媍h v峄� n脿y mi峄卬 ph铆, b岷�o m岷璽 v脿 ho岷�t 膽峄檔g t峄� Th峄� Hai 膽岷縩 Th峄� S谩u, 8 gi峄� s谩ng - 8 gi峄� t峄慽, theo s峄� 1300 658 886.